Page 1 - Umowa handlowa UK - UE
P. 1
Umowa handlowa
Umowa o handlu i współpracy pomiędzy Unią Europejską i Wielką Brytanią została sfinalizowana
24.12.2020 r. Reguluje zasady współpracy pomiędzy obydwoma stronami. Oto przegląd
najważniejszych postanowień.
Taryfy celne
Beztaryfowy i bezkontyngentowy dostęp do rynków obydwu ze stron jest podstawą umowy i wykracza
poza ustalenia porozumień zawartych przez UE z innymi krajami trzecimi, jak Kanada czy Japonia,
ze względu na brak jakichkolwiek limitów bądź ograniczeń w tym zakresie. Natomiast produkt
kwalifikuje się do obniżonej bądź zerowej stawki celnej tylko, jeśli spełnia reguły pochodzenia zawarte
w porozumieniu.
Przedsiębiorcy o szczególnym statusie (AEO / Przedsiębiorcy Upoważnieni)
Obydwie strony zobowiązały się do wzajemnego uznawania programów AEO (Authorised Economic
Operator – Upoważniony Przedsiębiorca). Oznacza to, że posiadający tego typu certyfikat producenci
z Wielkiej Brytanii (znani również jako „Trusted Traders”) są zobowiązani do przestrzegania standardów
zarówno brytyjskich, jak i UE.
Kwalifikacje zawodowe
Zlikwidowane zostało automatyczne uznawanie kwalifikacji lekarzy, pielęgniarek, architektów,
dentystów, farmaceutów, weterynarzy i inżynierów. Osoby te będą teraz musiały starać się
o nostryfikację tytułów odpowiednio w państwie członkowskim UE (specjaliści z UK) lub w Wielkiej
Brytanii (specjaliści z kraju UE).
Swoboda ruchu
Nowi przybysze z UE nie mogą już pracować, studiować, zakładać firmy ani mieszkać w UK bez spełnienia
dodatkowych warunków. Te same zasady mają zastosowanie wobec obywateli Wielkiej Brytanii
w krajach UE. W przypadku pobytów powyżej 90 dni wymagana będzie wiza. Koordynacja niektórych
świadczeń z tytułu ubezpieczenia społecznego, takich jak emerytury i opieka zdrowotna, ułatwi pracę
za granicą i nie spowoduje utraty zgromadzonych wcześniej składek. Dotychczasowi rezydenci UK
z unijnym paszportem, oraz obywatele UK mieszkający w UE zachowują prawo do pobytu na zasadach
obowiązujących przed Brexitem. W wielu przypadkach istnieje konieczność ponownej rejestracji, np.
uzyskania settled status w Wielkiej Brytanii (obywatele UE) lub nowego certyfikatu rezydencji w Polsce
(obywatele UK).
Pomoc publiczna
UE nalegała na Wielką Brytanię, aby dostosowała się do unijnych zasad pomocy państwowej. Wielka
Brytania odrzuciła to żądanie w wyniku czego ustanowi własny system kontroli dotacji. Nowy krajowy
organ wykonawczy będzie dokonywać oceny czy przyznanie wsparcia ze strony państwa zakłóciło
handel pomiędzy stronami. To duże ustępstwo ze strony UE, jednak Wielka Brytania będzie musiała
dbać o to by jej system dotacji był zgodny z kluczowymi zasadami określonymi w traktacie. Umowa
umożliwia również obu stronom podjęcie środków zaradczych, jeśli istnieją dowody na to, że krajowy
organ egzekucyjny nie przestrzega ustalonych reguł.